(Dünden Devam) Abdal topluluğu Alevi inancında olmasından ötürü Alevilerin yaşadığı dışlanmışlığın yanında bir de yaptıkları işin işlerin etkisiyle toplum tarafından dışlanmış ve büyük çoğunluğu konargöçer olarak hayatını sürdürmüştür. Bölgemiz Abdalları açısından Neşet Ertaş?ın hayat hikâyesi yerleşik hayata ne derece uygun yaşadıklarına açık bir örnektir.
Toplum içerisinde çoğunluğun azınlığı dışlamışlığı bu insanların kendi aralarında gizli olarak anlaşmalarını sağlayacak bazı sözcükler kullanmasını sağlamıştır. Bu sözcük öbeğine dil yerine gizli anlaşma söz öbeği demek daha doğru bir tanımlama olacaktır. Buna sözcük sayısının az olmasını da eklersek günlük konuşmalarında ana dilleri olan Türkçeyi konuştuklarını söylemek mümkündür.
Şu an hatırlayabildiğim sözcüklerden birkaç örnek verecek olursak:
Bayılmak= ödemek, cavlamak=anlamak, cıfır= kadın-kız, destinde= yanında, dübür= arka-kıç, geder= eşek, gennemek=vermek, yeken=para, kis=yok, gıbdi=cimri, gıylam= erkek cinsel organı, gıylamak=cinsel ilişkide bulunmak, guynu=kötü-çirkin, gerez=güzel-iyi, hersit=ekmek, hersitla=mide, meviç=üzüm, keymek=yemek, nafta=yabancı, zugun=zurna, teber=abdal-davulcu, zanımak=bakmak-tanımak gibi.
Hepsi bu kadar değil tabiki. Kullanılan söz öbeğindeki sözcüklerin büyük çoğunluğu Türkçedir. Aşınlamak=çalmak, çepel=pis, kepçik=kaşık gibi.
Bir kısmı Farsçadır. Dübür=popo, şir=süt gibi.
Bir kısmı Arapçadır. Hersit=ekmek, sehim= pay-kısım gibi.
Kullandıkları sözcüklerin hangi dilden alındığına bakıldığında çoğunluğu Türkçe olmak kaydıyla değişik dillerden alıntılar olduğunu görüyoruz. Dolayısıyla Türk?ün dışında etnik bir gruba dâhil etmeye çalışmak akıl kârı olmadığı gibi gerçeklerle de uyuşmamaktadır. Ayrıca Türkçemize de çok sayıda Farsça ve Arapça sözcük geçtiğini de hatırlayalım.
Bölgemizdeki Abdal topluluğunun sakin bir topluluk olduğunu biliyoruz. Kendi amaçları doğrultusunda kullanmak isteyenlerinde çabalarının boşa gideceğini bilmeleri gerekmektedir.
Türkiye, İran, Afganistan, Türkmenistan, Doğu Türkistan gibi Türklerin yaşadığı dünyanın değişik bölgelerinde varlıklarını sürdüren Abdalların tarihine kısaca göz atacak olursak öz be öz Türk olduklarını görmek mümkündür.
Fuat Köprülü, Eftalit veya Akhun olarak bilinen kavmin Abdal veya Aptal olabileceğini, Anadolu?ya ve diğer bölgelere dağılmış olan Abdalların bu Eftalitlerden olduğunu, Yakutçada erkek şamanlara abidal denildiğini, Safaviler döneminde İran?da yaşayan Şamlu kabilesi arasında Kızılbaş Abdallu oymağının bulunduğunu, yine Türkmenistan?da Türkmen kabileleri arasında damgası ay olan bir Abdal kabilesinin olduğunu vurgulamıştır. Ayrıca Afganistan?daki Abdalların Afganlaştığını da belirtmiştir.
Osmanlı arşivlerinde Anadolu ve Rumeli de yaşayan Abdal topluluklarının Türkmen taifesinden olduğuna dair belgeler mevcuttur. Ayrıca özellikle Kırşehir Abdalları kendilerinin Horasan İran üzerinden Anadolu?ya geldiklerini ve Türk ırkından olduklarını ifade ederler.
Özetle, kaynaklar bazı yörelerde Geygel olarak da adlandırılan Abdalların Akhun devletini Kuran Çiğil Türklerinin bakiyeleri olduklarında birleşmektedir.
Kullandıkları üç beş sözcük yüzünden dışlamanın kullandırılmalarına zemin yaratmanın bir anlamı yoktur. Abdallar bizden biz Abdallardanız.
