(Dünden devam) )
Kavimler Göçü sonrasında ortaya çıkan kültürel kaynaşmalar (Çin, Hint, Acem ve Türk kültürleri arasında) dünya medeniyet tarihine yeni ürünler sunmuştur.
Kavimler Göçü sonrasında ortaya çıkan kültürel kaynaşmalar (Çin, Hint, Acem ve Türk kültürleri arasında) dünya medeniyet tarihine yeni ürünler sunmuştur.
Özellikle Türklerin İslamiyet?e katılımıyla birlikte gelişen ve yayılan İslam kültürü, Türk, Arap ve Acem kültürlerinin kaynaşmasına sahne olmuş, ilginç ve zengin ürünler ortaya konulmuştur.
***
Hem Batıdan giren Endülüs Medeniyeti hem de doğudan İstanbul?un fethiyle, Viyana kuşatmalarıyla Avrupa içlerine kadar giren İslam ve Türk-İslam medeniyeti Avrupalıya çok şey öğretmiştir: Çalışkanlık, tasarruf, sebat, sabır ve dürüst çalışma ahlakı?
Ne var ki Avrupalı bu hasletleri öyle benimsemiş ki, sanki kendinin öz malı imiş gibi tekrar bize satmaya kalkışmış, bunu da çok iyi(!) başarmıştır.
***
600 yıl dünyaya her şeyi öğreten Osmanlı medeniyeti, en muhteşem çağlarını yaşadığı iddia edilen Kanuni sultan Süleyman döneminde -aslında- çöküş sürecine girmiştir. Zira bu dönemde Fransa?ya yazılan bir fermanla, ülke Müslüman-Türk gençleri arasında ahlaki yozlaşmaya sebep oluyor gerekçesiyle ?Frenk dansı? yasaklatılmıştır, ancak Kösem Sultanların, Hürrem Sultanların sarayda hüküm sürdüğü bu dönemde değişim çok hızlı başlamıştır.
Ömrünün büyük bir kısmını seferlerde geçiren Kanuni?nin ?sonsuz yetkilerle donattığı? saraydaki Sırp devşirmesi kadınlar, tabiri caizse ülkenin köküne kibrit suyu dökmeye başlamıştır.
Nitekim bu çalışmaların ilk meyvesini(!) de o dönemin şehzadesi, ama bir sonraki dönemin sultanı III. Selim?le almıştır.
İlk Batılılaşma hareketlerinin öncüsü olan III. Selim?le resmen başlayan ?Batıya? Hep Batıya? düşüncesi II. Mahmut ve Tanzimat dönemiyle birlikte zirveye ulaşmıştır.
?Ama gerekliydi? Batıya uyum sağlanmalıydı? Geri kalınmamalıydı?? düşüncesine sahip olanların, Batı dediğimiz medeniyetin aslında nerelerden devşirme olduğunu göz ardı etmemeliler. Yoksa ?demirle çelikle medeniyet var edilemez? gerçeğini de görmek gerek!
Bu yüzden de Kapitülasyonlarla başlayan ve Tanzimat?la zirveye ulaşan devre ?Bitişimizin başlangıcı? desek yanlış olmaz sanırım!
Bakın 17.yüzyılda Avusturya?yı Avrupa politikasının zirvesine ulaştıran Metternich (1773-1859) Avrupa?ya yakınlaşmamız ile ilgili olarak nasıl bir yorum yapıyor:
?İmparatorluk günden güne zayıflamaktadır. Bunu niçin saklamalı? Onu bu hale düşüren sebeplerin başında Avrupalılaşma zihniyeti gelir. Temellerini III. Selim?in attığı bu zihniyeti, derin cehaleti ve sonsuz hayalperestliği yüzünden II. Mahmut son haddine vardırır. Bab-ı âli?ye (Osmanlı Hükümeti) tavsiyemiz şudur: Hükümetinizi dini kanunlarınıza saygı esası üzerine kurunuz. Devlet olarak varlığınızın temeli, padişahla Müslüman taba arasındaki en kuvvetli bağ, dindir. Zamana uyun, çağın ihtiyaçlarını dikkate alın. İdarenizi düzene sokun, ıslah edin. Ama yerine size hiç de uymayacak olan müesseseleri koymak için eskilerini yıkmayın. Avrupa medeniyetinden sizin kanun ve nizamlarınıza uymayanları almayın. Batı kanunlarının temeli Hıristiyanlıktır! Türk kalınız! Tatbik edemeyeceğiniz kanunu çıkarmayın. Hak bellediğiniz yolda ilerleyin. Batı?nın sözlerine kulak asmayın. Siz ilerlemeye bakın. Adalet ve bilgiyi elden bırakmayın? Avrupa?nın şartları başkadır, Türkiye?nin başka? Avrupa?nın temel kanunları Doğu?nun örf ve adetlerine taban tabana zıttır. İthal malı ıslahattan kaçının. Bu gibi ıslahat Müslüman memleketlerini ancak felakete sürükler. Onlardan hayır gelmez sizlere?? (Bu Ülke, Cemil Meriç)
(Devamı yarın)
