HABİLHAN PEHLİVANLI


Grev yapan memura ceza verilebilir mi? (1)

Grev yapan memura ceza verilebilir mi? (1)


Dün gerçekleştirilen iş bırakma eylemi ve daha önceki eylemlere dair kimi memurlar tereddüt içerisinde hareket ediyorlar.

Kafalar en çok takılan sorular da;
Memurun grev yapma hakkı var mı?
Grev yapan memura işe gelmemesinden dolayı ceza verilebilir mi?

Ben de bu konuyu çeşitli kaynaklardan araştırarak kafası karışık olan memurlara yardımcı olabilmek amacıyla bu yazı dizisini hazırlamaya karar verdim.
Açıkçası, böyle giderse bu bilgilere çok ihtiyaç olacak!
***
Sendikal faaliyetlere katılmak Anayasa tarafından güvence altına alınmıştır. Aşağıda yer vereceğimiz yargı kararlarında görüleceği üzere, bu sebeple göreve gelmeyen sendika üyelerine, eyleme katılmalarından dolayı herhangi bir cezai işlem yapılamaması gerekmektedir.

Fakat İş bırakma kararı almayan sendikalara üye çalışanlar ile sendika üyesi olmayanların eyleme katılması ve bu çalışanlara ceza verilmesi halinde mahkemelerin nasıl bir karar vereceği belli değildir.
Bu anlamda 4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikalar Kanununun ?Sendika üyelerinin ve yöneticilerinin güvencesi? başlıklı 18.maddesinde; ? Kamu görevlileri, iş saatleri dışında veya işverenin izni ile iş saatleri içinde sendika veya konfederasyonların bu kanunda belirtilen faaliyetlerine katılmalarından dolayı farklı bir işleme tabi tutulamaz ve görevlerine son verilemez?? hükümleri bulunmaktadır.

Üyesi olduğu sendikanın aldığı karar gereğince bir gün iş bırakan memura soruşturma açılması için yetkili amirlerin onay vermeleri ve ceza teklif etmeleri iş bırakma faaliyetinin engellenmesi kapsamında Türk Ceza Kanununun ?Sendikal hakların kullanılmasının engellenmesi? başlıklı 118.maddesindeki; (1)?Bir kimseye karşı bir sendikaya üye olmaya veya olmamaya, sendikanın faaliyetlerine katılmaya veya katılmamaya, sendikadan veya sendika yönetimindeki görevinden ayrılmaya zorlamak amacıyla, cebir veya tehdit kullanan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Cebir veya tehdit kullanılarak ya da hukuka aykırı başka bir davranışla bir sendikanın faaliyetlerinin engellenmesi hâlinde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.? hükümleri gereğince suç unsurunu oluşturmaktadır.
Aşağıda belirtilen mahkemelerin kararlarında sendikanın aldığı bu karar uyarınca işe gelmeyen memura disiplin cezası verilmesi 4688 sayılı Kanuna ve uluslararası sözleşmelere aykırı görülmüştür.

1-Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 21.04.2009 tarih ve 68959?01 başvuru sayılı kararı ?Başvuru No: 68959/01 / Strazburg, TARİH: 21 Nisan 2009
Konu: 01 Eylül 200 tarihinde İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına ilişkin
Sözleşmenin 34. Maddesi uyarınca yapılan başvuru.
Sonuç: AİHM Oy birliği ile
I-AİHM?nin 11. maddesinin ihlal edildiğine,
II-a-AİHM?nin 44/2 maddesi gereğince kararın kesinleştiği tarihten itibaren üç ay içerisinde miktara yansıtılabilecek her türlü vergiden muaf tutularak savunması Devlet tarafından başvurana yargılama, masraf ve giderleri için 1.500 Euro ödenmesine,
b-Söz konusu sürenin bittiği tarihten itibaren ödemenin yapılmasına kadar Hükümet tarafından, Avrupa Merkez Bankası?nın o dönem için geçerli olan faiz oranının üç puan fazlasına eşit oranda basit faiz uygulanmasına,
III-Adil tatmine ilişkin diğer tüm taleplerin reddine.?

2-Danıştay 12. Dairesinin 2005/313 Karar ve 2004/4643 Esas sayılı kararı
?Olayda, davacının üyesi bulunduğu sendikanın yetkili kurullarınca alınan, üretimden gelen güçlerini kullanma çağırışına uyarak 11.12.2003 tarihinde göreve gelmediği anlaşılmış olup, davacının sendikal faaliyet kapsamında göreve gelmemesi fiilinin mazeret olarak kabulünün gerektiği dolayısıyla 657 sayılı. Yasanın 125/C-b maddesi anlamında özürsüz olarak göreve gelmemek fiilinin sübuta ermediği görülmüştür.

Bu durumda, disiplin suçu teşkil etmeyen eylem nedeniyle davacı hakkında tesis olunan işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet görülmemiştir.? (Devamı yarın)

  • Perşembe 21.8 ° / 3.4 ° Güneşli
  • Cuma 19.5 ° / 7.9 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Cumartesi 22 ° / 7.5 ° Güneşli