HABİLHAN PEHLİVANLI


Kendimi bildim bileli

Kendimi bildim bileli


Dilimizdeki bu tip ilginç laflara bayılıyorum!
Kimin aklına geldi ki acep, böyle "kendimi bildim bileli..." diye bir laf icat etmek?
Düşünüyorum; böyle bir lafın ilk defa nasıl söylenmiş olabileceğine dair bir hikâye gelmiyor aklıma.

Çok varoluşsal bir tınısı olmakla birlikte, dilimizdeki kullanım biçimlerine baktığımda böyle kaygılarla dile getiriliyor olabileceğine ihtimal vermiyorum.

"Kendimi bildim bileli gelir bu derenin sularında çimerim" ya da "Kendimi bildim bileli aha bu iki dönüm tarlada eşek gibi çalışırım" cümlelerinden nasıl bir varoluşsal problematiğe ulaşılabilir ki?

Belki birileri ulaşılabileceğine ihtimal verebilir ama ben pek veremiyorum.
Bana kalırsa bu laf bizde daha çok "eskiden beri, her zaman, alıştığımız üzere yaptığımız ya da karşılaştığımız" kimi durumları ifade etmek için kullanılıyor.
Yoksa varoluşsal kaygılarla filan bir ilgisi yok.
Zaten hayatın insanları varoluşsal badirelere sürükleyen durumlarına karşı bizim toplum olarak "kendimizi bildik bileli" acayip şerbetli bir yapımız vardır.
Biz öyle bunalımlara filan girip kafasını yoracak tiplerden değilizdir; girersek direk cinnet hadisesine girer, oradan da ufak çaplı bir dünya savaşı telefatı vererek çıkarız.
Biraz kendine özgü insanlarız yani!..

Kendimizi bildik bileli böyleyiz; herhangi bir milletin düşünce, duygu ve hareketleri, bir kıyaslama şablonu olarak üstümüze konmaya çalışılsa, zerre miktarı uymayacağı gibi, delikanlı olanlarımızı bozar da biraz icabında.
Bizim bir raconumuz vardır; ona göre yaşar, ona göre eğlenir, ona göre huylanır, ona göre doğrarız.

Bizden başka türlü olmamızı beklemek ham hayaldir ve teşbihlerin istisnai hatasızlığını da dikkate alırsak, bunun aynen tavşandan daha kısa kulaklı, kaplumbağadan da daha hızlı olmasını istemek gibi bir şey olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.

Bizim değişme ihtimalimiz, değişmememizin mutlak olarak gerekli hale geldiği durumlar için söz konusu olabilir ancak.

Biz ancak en değişmememiz gereken zamanlarda değişiriz.

Kendimizi bildik bileli böyleyiz maalesef!
Gerçi böyle bir tespit için "Kendimizi bilemedik bilemeyeli..." söylemi de aynı isabet ve doğrulukla kullanılabilir ama yine de bu söylemin söyleyiş bakımından aynı derecede yakışıklılık arz ettiği iddia edilemez.

Bu yeni söylemin, söylenmeden önce fazla gevelenmiş kelimelerden kurulduğu herhalde her halinden bellidir.

Üstelik insanların doğdukları günden bugüne bazı konularda hep aynı şeyi söyler ve yapar durumda olmaları, genel itibariyle olumlu ve kendi lehlerine bir husus sayılmalıdır.

Konuştuğu lafların pek çoğunun başına hiç çekinmeden "kendimi bildim bileli..." ibaresini yerleştirebilen insanların, nihayetinde kendilerinin nasıl insanlar olduğunu da bir parça bilmekliği icap eder, öyle değil mi?

Kendini bilmeyenlere ithaf olsun bu yazı!

 

  • Perşembe 21.8 ° / 3.4 ° Güneşli
  • Cuma 19.5 ° / 7.9 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Cumartesi 22 ° / 7.5 ° Güneşli