HABİLHAN PEHLİVANLI


Kutup Ayısı

Kutup Ayısı


Kutup ayısı, Kuzey Kutbu`nda yaşayan ve ayıgiller ailesinden olan bir tür denizayısıdır. Renginden dolayı beyaz ayı olarak da bilinen kutup ayısı, özellikle karlı sahillerde ve buzullar üzerinde yaşamaktadır. Kutup ayısı şu an da kara üzerinde yaşayan en büyük et obur canlı olarak bilinmektedir. Bulunduğu bölgeye son derece iyi uyum sağlayan kutup ayısı özellikle kalın kürkü ile dikkat çekmektedir. Bu kalın kürkü sayesinde kutup soğuğundan etkilenmeyen kutup ayısı karada, suda ve buzlar üzerinde rahat hareket edebilmektedir. Genel olarak balıklarla ve foklarla beslenen kutup ayısı, bulunduğu bölgede yiyecek bulamadığı takdirde yüzen buz kütleleri ile seyahat ederek başka bölgelerde yiyecek aramaktadır.

Kutup ayısı en başta da bahsettiğimiz gibi dünya üzerinde karada yaşayan en büyük et obur olmaktadır. Boz ayıya nazaran biraz küçük olmasına rağmen, boz ayının hem etçil hem de otçul olması kutup ayısını en büyük et obur durumuna getirmiştir. Yetişkin düzeyde bir kutup ayısının boyu rahatlıkla 2 buçuk metreyi geçebilmektedir. Kutup ayısı diğer ayılara nazaran farklı bir fiziksel yapıya sahiptir. İyi bir yüzücü olmaları da aslında bundan kaynaklanmaktadır. Kutup ayısının kafası daha uzun, kulakları daha küçük ve ön pençeleri palet gibi görev görmesi için daha gelişmiştir. Bu pençeler aynı zamanda buzda da rahat yürüyebilmesi için içeri çekilmeden durabilmektedir. Ayak tabanlarının farklı yapısı sayesinde kar üzerinde kaymadan yürüyebilmektedirler. Kutup ayısının dişileri erkekleri kadar büyük olmamaktadır. Neredeyse yarıları kadar olmaktadır. Yetişkin bir kutup ayısı 900 kilogramağırlığa ulaşabilmektedir. Yeni doğmuş olan bir kutup ayısı ise yalnızca 700 gram olarak dünyaya gelmektedir.

Kutup ayısı aslında deri olarak siyah renktedir. Ancak tüylerinin beyaz olması nedeniyle beyaz ayı ismini almıştır. Kutup ayısının kürkleri ya da tüyleri, ördek, kaz tüyü gibi su üzerinde kolayca kayabilen yapıda bir tüy olmaktadır. Kutup ayısı bu sayede su içinde rahatça hareket edebilmektedir. Tırnaklarının arasındaki yüzme zarı da buna ekstra bir katkı sağlamaktadır. Kutup ayısının postunun en büyük özelliği ise kızılötesi cihazlarda görünmemesidir. Post üzerindeki özel yapı sayesinde kutup ayısı herhangi bir kızılötesi cihazla tespit edilememektedir.

Kutup ayısı bulunduğu yer itibariyle genel olarak fok balıkları ve normal balıklarla beslenmektedirler. Özellikle halkalı fok ve sakallı fok bunların başında gelmektedir. Yetişkin ayılar genellikle avladıkları fokların yağ ve deri kısımlarını yemeyi tercih etmektedir. Genç olan kutup ayısı ise protein amaçlı kırmızı etleri tüketmektedir. Bu besinler dışında yengeç, deniz kabukluları, mors, ren geyiği, misk öküzü, kanada geyiği, beluga balinası gibi hayvanları da avlayabilmektedirler. Aşırı açlık durumunda yetişkin bir kutup ayısı başka bir yavru kutup ayısını dahi yiyebilmektedir. Ancak bu durum nadir olarak gerçekleşmektedir.

Kutup ayısı avlanma konusunda son derece akıllı ve duyarlı hayvanlar olmaktadır. Fok balıklarının nefesinin kokusunu kilometrelerce öteden dahi alabilmektedirler. Fokların nefes almak için çıktıkları deliklerin başında bekleyen kutup ayısı foklar çıktıkları anda onlara saldırarak avlamaktadırlar. İlk hamle sonrası sersemleyen foku buz üstüne alan kutup ayısı avladığı fokun kafasını ısırarak onu öldürmektedir. Bunun yanı sıra su altında da çok iyi avcı olan kutup ayısı 100 kilometre hızla hareket edebilmektedir. Bu sayede gözüne kestirdiği avı rahatlıkla yakalayabilmektedir.

Kutup ayısı genel olarak ilkbahar aylarında çiftleşmektedir. Belirli bir çiftleri bulunmamaktadır. Kutup ayısı sadece üreme için dişilerle bir araya gelmektedir. Dişinin hamilelik süresi 240 gün yani 8 ay olmaktadır. Bu süre sonunda yavrular anne tarafından açılan derin bir kar çukurunun içerisine doğmaktadır. Genelde iki yavru olarak dünyaya gelirler. Ancak bazı durumlarda bu sayı 3 veya 4 olabilmektedir. Doğan yavrular tüysüz ve kör olarak dünyaya gelirler. Bir ay içinde gözleri açılan yavrular, 1 buçuk ay içerisinde de yürümeye başlarlar. 4 ila 5 ay sonra da katı şekilde beslenmeye başlarlar. Yavrular 3 ila 4 yıl içerisinde cinsel erişkinliğe ulaşırlar. Kutup ayısının ortalama ömrü 30 yıldır.

  • Perşembe 21.8 ° / 3.4 ° Güneşli
  • Cuma 19.5 ° / 7.9 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Cumartesi 22 ° / 7.5 ° Güneşli