Birleşmiş Milletler, 22 Kasım 2013 tarihli oturumunda aldığı bir kararla, 2014 yılını uluslararası aile tarımı yılı ilan etti. Kararla, aile işletmeciliğinin profilini yükseltmek, açlık ve yoksullukla mücadele etmede küçük tarım işletmelerinin önemine dünyanın dikkatini çekmek, gıda güvenliğini sağlamak, geçim kaynaklarını iyileştirmek, doğal kaynakları yönetmek, çevreyi korumak ve özellikle kırsal alanlarda sürdürülebilir bir gelişmeyi yakalamak amaçlanmıştır.
***
Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde, 500 milyonun üzerindeki aile tarımı işletmesi, milyarlarca insanı beslemek için üretim yapıyor. Gelişmekte olan ülkelerdeki tarım işletmelerinin yüzde 80’ini küçük aile işletmeleri oluşturuyor. Çeşitli yönlerle kırsala bağımlı bu işletmeler, kadınlı, erkekli aile işgücünün kullanıldığı tarım, ormancılık, balıkçılık gibi sektörlerin en önemli üretim aracı konumunda.
***
Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Örgütü (FAO) aile tarımı işletmeciliğinin üretkenlik potansiyelinin altını şu şekilde çiziyor:
“Aile işletmeciliği, dünya gıda güvenliği ile doğrudan ilişkilidir.
Aile işletmeciliği, dengeli beslenmeye, tarımsal biyoçeşitliliğin korunmasına ve doğal kaynakların sürdürülebilir bir şekilde kullanımına katkı sağlarken, aynı zamanda geleneksel gıda ürünlerinin de korunmasını sağlar.
Aile işletmeciliği, özellikle sosyal koruma ve refahı iyileştirmeyi hedefleyen özel politikalarla birleştiğinde, yöresel ekonomilerin canlanması için bir fırsattır.”
***
Bu potansiyelin, yani aile tarımı işletmelerinin başarılı bir şekilde gelişmesi, ulusal düzeyde, agro-ekolojik koşullar ve bölgesel özellikler; politik çevre; pazarlara ulaşım; arazi ve doğal kaynaklara erişim; teknoloji ve yayım birimlerine erişim; finansman sağlama; demografik, ekonomik ve sosyo-kültürel koşullar; özel eğitim durumu gibi çeşitli faktörlerin dikkate alınmasına; tarımı, çevreyi ve sosyal yaşamı ilgilendiren kırsal kalkınma politikalarının merkezine aile tarımı işletmelerinin konmasına bağlı.
***
Sonuç olarak, gücünü emekten ve alın terinden alan aile tarımı işletmeleri, toplumun, ekonominin ve çevrenin gelişmesi ve sürdürülebilirliği açısından önemli bir yere sahiptir. Bu nedenle, Birleşmiş Milletlerin “2014 yılı uluslararası aile tarımı yılı” ile kararının sürekli gündemde kalarak, ulusal düzeyde aile tarımı işletmelerinin geliştirilmesi konusunda somut adımların atılması ve projelerin ortaya konulması gerekiyor. Bu konuda hükümetlere önemli görevler düşüyor. Ayrıca, çiftçi birlikleri, özel sektör, üniversiteler ve sivil toplum örgütlerinin de yapabileceği önemli katkılar var. Ülkemizde de tarımsal işletmelerin önemli bir kısmını aile tarımı işletmeleri oluşturmaktadır. Sonraki yazılarda bu konuları da paylaşacağız.
