HABİLHAN PEHLİVANLI
Tarih: 12.02.2011 16:31
100 Yıllık ?Türk Yurdu?
Okumayı sevmediği iddia edilen Türk Milleti?nin aslında bir zamanlar okumaya ve tefekküre ne kadar düşkün bir millet olduğunu görmek için biraz geçmişe gitmek gerekir.
Özellikle dergi ve gazeteler Türk Milleti?nin fikir hayatında önemli kilometre taşları olarak hep karşımıza çıkar, Türk tarihinde.
Hem yayımcılık hem de fikir dergiciliği sektörünün en büyüğü ve rekortmenidir Türk Yurdu.
Ülkemizde başka hiçbir dergi yoktur ki 100 yıl yayımcılık hayatında mücadelesine devam etsin.
?1911`den günümüze kadar kesintilerle yayın hayatını sürdüren Türk Yurdu, aynı çizgide yürüyen Türkçülük hareketinin sesini doksan yıldır yükselten en uzun ömürlü Türkçü bir dergidir. Türkçülük hareketini hayatın her alanında yaymaya çalışır. Dilde Türkçülükle başlayan bu aksiyon, edebiyat, sanat, iktisat ve sosyal hayata hâkim olmaya başlar. Türk Yurdu Muhteva bakımından, her geçen gün zenginleşir, ülkenin içinde bulunduğu zor şartlara ve savaş yıllarına rağmen, ilkelerinden ayrılmaz. Bütün Türklerce geçerli olan ortak bir ülkü yaratmaya çalışır. İlim ve kültür alanında çaba gösterir. Batı uygarlığı yolunda yürür.
II. Meşrutiyet?in ilânından sonra, kısa bir süre içerisinde Türkçülük hareketi, kültürel ve sosyal hayata girmeye ve etkili olmaya başlar. Bu hareketle Türk dili ve edebiyatı yepyeni bir yorumla ele alınır; şekil ve öz bakımından başarılı örnekler verilir. Millî Edebiyat`ın temelleri böylece atılmış olur.
Millî kültür ve şuurun sözcülüğünü yapan Türk Yurdu dergisinin içeriği maddî ve manevî hayatın her alanına açılmaya başlan fikriyat, içtimaiyat, iktisadiyat, edebiyat, lisaniyat, matbuat, Türkiyat, tarih, arkeoloji, coğrafya, etnografya, tenkit, seyahat, musahabe, temaşa, şiir, hikâye, nesir ve yeni sesler, mektup, mimarlık, resim, musiki, terceme-i hal, bibliyografya, sağlık, spor, talim ve terbiye, felsefe, hars tedkikleri, Türklük şuuru ve diğer konular Türk Yurdu`nun muhtevasına alt başlıklar olarak görülür.
Bu başlıklar 1942-1970 yılları arasında: Felsefe, ilahiyat, sosyoloji, tarih, hukuk, iktisat, psikoloji, terbiye, maarif, fen, tıp, dil, edebiyat, sanat, aile, neşriyat, haberler, fikir ve mefkûre, tenkit ve tahlil gibi görülmeye başlar.
Şubat 1987`de yeniden yayım hayatına giren Türk Yurdu, bu öz etrafında geleneğe bağlı olarak yayınını sürdürür: Edebiyat, eğitim, felsefe, sosyoloji, siyaset, iktisat, halkiyat, tarih, din, biyografi, mülakat, röportaj, genç kalemler ve haberler gibi başlıkları kullanır.
Türk Yurdu, kronolojik seyri içerisinde, özellikle 1931 yılına kadarki yoğun çalışmalarıyla dikkat çeker. Bu devrede ve takip eden yıllarda, Türk düşünce hayatında bilinen önemli simalar bu dergide görünürler: Mehmet Emin, Ahmet Hikmet, Ömer Seyfettin, Ziya Gökalp, Ali Canip, Yusuf Akçura, Ahmet Ağaoğlu, Gaspıralı İsmail, Ayaş lshaki, Veled Çelebi, Necib Âsim, Bursalı Mehmet Tahir, Fuat Köprülü, Abdülhak Hamid, Süleyman Nazif, Rıza Nur, Rıza Tevfik, Sadri Maksudi, Ahmet Zeki Velidi, Celâl Sahir, Enis Behiç, Kemalettin Kâmi, Yusuf Ziya, Halit Fahri, Faruk Nafiz, Orhan Seyfi, İbrahim Alaattin, İsmail Safa, Samih Rifat, Aka Gündüz, Hakkı Süha, Ömer Bedrettin, Müfid Rauf, lshak Refet, İzzet Ulvi, Nahit Sırrı, Midhat Cemal, Behçet Kemal, Ahmet Muhip, Necip Fazıl, Halide Nusret, Vasfı Mahir, Halide Edip, Yakup Kadri, Refik Halit, Ruşen Eşref, Hamdullah Suphi, Hüseyin Cahit, Reşat Nuri, Falih Rıfkı, Müfide Ferit, Ferit Celâl, Besim Atalay, Kilisli Muallim Rıfat, Dr. Fahrettin Kerim, Selim Sırrı, Reşit Saffet, Abdullah Battal, Ispartalı Hakkı, Ali Rıza Seyfi, Yahya Saim, Hasan Fehmi, Hasan Cemal, Refet Avni, Halim Sabit, Tahsin Nahit, Nüzhet Haşim, Dr. Âkil Muhtar, Dr. Abdullah Cevdet, Celâl Nuri, Ragıp Hulusi, Hamit Zübeyr, Kâzım Nami, Cevat Memduh, Celâl Esat, Hüseyin Avni Lifij, Nafı Atuf, Hilmi Ziya, Ziyaettin Fahri, Hilmi A. Malik, Remzi Oğuz, Akdes Nimet, Cemil Sena, Nurullah Ataç, Mirza Bala, Hüseyin Namık Orkun, Osman Turan, Abdülkadır İnan, Enver Behram Şapolyo, Faruk Sümer, Mümtaz Turhan, Arif Nihat Asya, Mehmet Kaplan, Reşit Rahmeti Arat, vb...?
***
Türk Yurdu Dergisi?nin nice 100 yıllarda tefekkür ve yayımcılık hayatımızdaki bu uzun soluklu koşusunun sürmesi dileğiyle?
Orjinal Köşe Yazısına Git
— KÖŞE YAZISI SONU —
